Dit weekend was Groningen het epicentrum van de internationale muziekwereld. Op woensdag, donderdag en vrijdag speelden zo’n 345 Europese bands en artiesten zich in de kijker van 3.900 Europese muziekprofessionals en 41.200 muziekliefhebbers in cafés, theaters, podia, galeries, platenzaken, studentensociëteiten, muziekscholen en discotheken. En dan hebben we het nog niet eens over alle programmering rondom het festival, zoals bijvoorbeeld Altersonic, The Sound of Young Holland III, Pleuropsonic – om er maar een paar te noemen.
Zaterdag was zalencomplex De Oosterpoort het decor voor zo’n 45 Nederlandse bands. Alle muzikanten hopen met hun optreden op dit festival hun carrière naar een hoger niveau te trekken door indruk te maken op de juiste programmeurs, managers, bookers, journalisten en festivalprogrammeurs. Journalist Jasper van Vugt gaat al 10 jaar naar Eurosonic Noorderslag (ESNS) en trekt er op verzoek van de Popunie 10 lessen uit voor bands met ambitie.
1. Weet waar je bent. Een showcasefestival is geen normaal optreden. Nee, hier moet je opvallen en overtuigen, je moet jezelf vanaf het podium verkopen door middel van je muziek en je performance. Speel daar naar. Dat betekent elke bezoeker in de zaal overtuigen, tot de notoire kletskousen uit de industrie bij de bar aan toe. Laat niet alleen horen hoe goed je bent, zorg er voor dat je ze ook qua performance bij je houdt zodat ze je nog een keer willen zien. Bijvoorbeeld op hun eigen festival of podium.
Elke minuut dat je speelt moet je van dat podium af spatten, moet er vuur zijn en moet men gedwongen worden te blijven kijken (of nog beter: participeren). Zo niet, dan trekt men na een minuut of 10 weer naar een van de twintig andere podia waar op dat moment een andere belofte wél dat stapje extra zet. Dit geldt trouwens ook voor bandcompetities en festivals.
2. Één optreden is geen optreden. Heel leuk: je staat op Noorderslag, Eurosonic of een van de onofficiële bijprogramma’s die rond het festival worden georganiseerd. Vrienden en familie feliciteren je; nog even en dan breek je door! Nu nog een beetje promo, goed spelen, en de juiste personen informeren over je optreden. En dan maar afwachten wat er gebeurt en aan het bier. Well, dream on. Één optreden is geen optreden, als er meer dan 350 bands op het programma staan. En dat is alleen tijdens het officiële programma.
Als muziekprofessional kun je met een beetje geluk per avond zo’n 7 a 8 optredens zien, als je een fiets huurt en nergens in de rij hoeft te staan. Kortom: er zijn meer mensen niet bij je optreden dan wel. Natuurlijk, het kan zijn dat er tussen die 20 mensen nét die goede booker, invloedrijke journalist of belangrijke festivalprogrammeur staat. De kans is echter klein, want tegelijkertijd met jouw show staan er nog 20 andere veelbelovende interessante bands te spelen. Die kans vergroot je door vaker te spelen. Zien mensen je niet bij optreden een, dan wellicht bij optreden twee. Of drie.
3. Bereid je voor. Natuurlijk repeteer je een paar keer extra voorafgaand aan dit belangrijke optreden. Laat dat echter niet je enige voorbereiding zijn. Pluis na waar je nog meer kunt optreden. Bel of je ergens een businessborrel kunt opluisteren, check of er media is waar je kunt aanschuiven, of kijk of er mogelijkheden zijn voor een sessie. Zorg dat je naam overal opduikt, zowel voorafgaand, op, en na het festival.
Singer/songwriter Tenfold mailde mij een maand voorafgaand aan het festival dat ze er wilde spelen. Ze was veel te laat om nog geboekt te worden door de programmeurs. Maar met wat tips van mij en een flinke portie goede wil, doorzettingsvermogen, charme en natuurlijk mooie liedjes speelde ze toch vijf keer op en rond het festival. Dat kon ze ook vertellen aan de professionals die ze wilde spreken, als ze haar niet al hadden zien spelen. Zo’n instelling schept ook vertrouwen: deze dame gaat er voor.
4. Zoek contact. De industrieprofessionals die naar het festival komen staan netjes geregistreerd in de zogenaamde ‘delegates database’ op de website van Noorderslag. Check wie wat doet, en of ze passen binnen het meerjarenplan van je band. Is het nodig om een Noorse festivalprogrammeur uit te nodigen voor je optreden? Alleen als het past in je plan om in het komende jaar een Scandinavische tournee op te zetten. En dan nodig je natuurlijk ook verschillende Noord-Duitse, Deense, Zweedse en Finse programmeurs uit.
Idealiter zoek je vooraf al contact met ze over je band en je plannen, en spreek je overdag op het festival met ze af om ze ook dan en daar uit te nodigen voor je show die avond. Idealiter doet je manager dit, zodat de band zich kan concentreren op de show en promo voor die avond.
5. Ludieke acties werken. Heel leuk, een guerilla gig, maar het effect valt vaak tegen. Als de politie of beveiliging je niet al binnen een paar minuten wegbonjourt dan is het nog maar de vraag wie er toevallig langsloopt. Dus wees slim met je ludieke actie.
De Jeugd van Tegenwoordig en Kraantje Pappie doen verrassingsoptredens op bijzondere locaties (denk: kleine, aparte kroegen), The Don’t Touch My Croque-Monsieurs deelden tosti’s uit bij de ingang van Noorderslag en attendeerden iedereen op hun optreden later die avond en Kyteman stuurde iedereen in de muziekbusiness een sms met de tijd en locatie van zijn optreden op Noorderslag. Een gig op een slimme plek waar veel belangrijke mensen komen, zoals Gosto bij het Chicks in the Music Bizz ontbijt of bij een netwerkborrel van een publisher, label, boekingskantoor of ander platform kan ook een prima plek zijn om de industrie te bereiken.
6. Richt je niet uitsluitend op de industrie. Natuurlijk, het is een showcasefestival dat hopelijk als opstapje dient naar groter succes. Er komen echter ook duizenden muziekliefhebbers kijken. Met een kaartje voor het avondprogramma, maar ook overdag bij de vele gratis optredens in de stad (lees: Plato, Coffee Company, de pop-upstore van Excelsior, etc). Goede kans om nieuwe fans te winnen, je ep te verkopen, of een buzz te creëren. Als veel bezoekers het over je hebben dan luistert de industrie ook, het is een wisselwerking.
7. Denk na over je USP (Unique Selling Point). Oh, je speelt de nagels uit de planken en schrijft échte liedjes met een kop en een staart? Gaaaaaap. Dat roept iedereen. Of nee, eigenlijk niet. Daar trek je niemand mee, dat moet voor zich spreken. Je bent de grootste Noorse belofte van de afgelopen tien jaar, terwijl je pas 18 bent (Aurora), je bent die blanke, akoestische R&B singer-songwriter uit Engeland (Jack Garatt), die gevoelige singer/songwriter met die suffe naam (Andreas Moe) of misschien zelfs die band die door de BBC wordt getipt als dé doorbraakact van 2015 (Years & Years).
Of toch die keihard werkende band met een handvol sterke liedjes en dito liveshow die onvermoeibaar blijft touren en elk optreden nieuwe fans wint, waardoor je telkens een klein treedje hoger klimt (Catfish and the Bottlemen)? In ieder geval ben je in één zin uit te leggen. Handig, als bezoekers tips uitwisselen over wat je écht moet gaan zien; de beschrijving geeft gelijk een beeld van wat je moet verwachten.
8. Zorg voor een goeie bio en foto. Ik heb verschillende jaren alle 350 bandbio’s geschreven voor in het programmaboekje van Eurosonic Noorderslag. Daarvoor bezocht ik natuurlijk als eerste de site van de betreffende band. Staat daar een prima bio met duidelijke omschrijving van de band, muzieksoort, afkomst en discografie, dan kon ik daar een informatieve bio voor in het programmaboekje van maken. Heb je echter geen goeie bio dan moet iemand anders die voor jou verzinnen. En dat levert zelden een bio op waar jij je 100% in kan vinden. Beter ben je dat dus voor.
9. Check waar je speelt. Er is een hiërarchie op zowel Noorderslag als Eurosonic. In de Oosterpoort (Noorderslag) zijn de entreehal, de foyer grote zaal en kleine zaal de meest gewilde plekken, omdat er altijd publiek is of langs komt. Speel je echter in de binnenzaal, kelder of patio dan heb je het lastiger. Op Eurosonic zijn Vera, het Grand Theater, Huize Maas, Simplon en de Stadsschouwburg de plekken waar iedereen wil staan (en de ‘grootste’ bands spelen, vooral uit de UK). Die zalen hebben per definitie een streepje voor op de gemiddelde bezoeker. Sta je daar niet, zorg dan dat je de toevallige passant naar je show trekt door ze te attenderen op de locatie en dat je zo gaat beginnen, bijvoorbeeld door middel van een ludieke promo-actie.
10. Onderschat de afterparty niet. Heel leuk, al die optredens, de conferentie met zijn panels en dat genetwerk, maar als de bandjes klaar zijn begint de afterparty. Overdag worden er zaken gedaan, ’s nachts worden de persoonlijke banden versterkt in illustere kroegen als De Knarie, de Kroeg van Klaas, de Benzinebar of andere kroegen waarvan ik de naam niet eens meer wil (en kan) herinneren. Sta je plotseling gezellig te ouwehoeren met een booker of programmeur die jouw optreden niet gezien heeft, maar met wie je wel de beste vrienden voor één nacht bent. En die de volgende ochtend jouw cd/visitekaartje in zijn jas vindt. Het blijven zaken die gedaan worden, maar de persoonlijke band is minstens net zo belangrijk.
Jasper van Vugt is journalist en gespecialiseerd in nieuw talent. Hij schrijft o.a. voor OOR en is docent op de Herman Brood Academie. Daarnaast is hij ook bestuurslid bij Stichting GRAP.